نکات حائز اهمیت در دامداری – دما

استرس سرمایی و کاهش دمای بدن دام می­تواند به شدت موجب کاهش تولید شیر در گاوهای شیری شود.

منطقه نگهداری گاوها باید به صورتی ساخته شود که از گاوها در برابر رطوبت و باد و باران به خوبی محافظت کند.

عوامل موثر بر استرس سرمایی :

• باد تاثیر بالاتری برروی تشدید استرس سرمایی در مقایسه با رطوبت بالا دارد.
• کاهش دما (هیپوترمی) هنگامی رخ می­دهد که درجه حرارت بدن به زیر خط نرمال برسد.
• در هیپوترمی خفیف، دمای بدن گاو به ۳۰ الی  ۳۲ درجه سانتی­گراد، متوسط 22تا 29و شدید به زیر ۲۰ می­رسد.

حرارت مقعدی عادی گاو در حدود ۳۸ درجه سانتی گراد است.

• در استرس سرمایی شدید (دمای مقعد زیر 20)، گاو قادر به بازگشت به دمای طبیعی بدون سرم درمانی و تجویز مایعات گرم نمی­باشد. از دست دادن هوشیاری و در نهایت مرگ دام از علائم استرس سرمایی شدید می­باشد.
• در استرس سرمایی شدید(هیپوترمی شدید) دام، سوخت و ساز بدن برای فرآیندهای فیزیولوژیکی کم می­شود، جریان خون از اندام­های جانبی به سمت اندام­های حیاتی انحراف می­یابد. لذا نوک پستان، گوش و بیضه در معرض یخ زدگی هستند.

راهکارهای ذاتی دام در مقابله با استرس سرمایی :

1. دنبال سر پناه برای فرار از باد یا کاهش دما
2. در پاسخ دراز مدت رشد یک لایه از موهای ضخیم برای زمستان گذرانی
3. مصرف خوراک بیشتر برای تامین انرژی

استرس سرمایی :

به طور کلی در شرایط استرس سرمایی، به ازای هر یک درجه سانتیگراد کاهش دما از سطح درجه حرارت حیاتی، تقریباً به میزان 2 درصد احتیاجات انرژی افزایش پیدا می کند.

اگر احتیاجات غذایی گاو در استرس سرمایی فراهم نشود، از ذخایر بدن برای رفع احتیاجات نگهداری و تولید گرما استفاده کرده، لذا توده بدن (بویژه ذخایر چربی) کاهش پیدا می­کند. از آنجایی که چربی به عنوان عایق نیز عمل می کند می تواند موجب تشدید اثرات استرس سرمایی شود.

در صورت عدم تامین احتیاجات در شرایط استرس سرمایی: دام دچار کاهش وزن بدن و از دست رفتن ذخایر بدنی می شود.